Sedina
W przedwojennym Szczecinie, mieście portowym o bogatej tradycji morskiej, jednym z najbardziej charakterystycznych monumentów była fontanna Sedina, zwana także Fontanną Żeglarzy (Schifffahrtsbrunnen). Dziś istnieje już tylko w pamięci, archiwalnych fotografiach, rycinach i projektach rekonstrukcji. Była nie tylko ozdobą miasta, lecz także jego symbolem – uosabiała morską dumę i znaczenie Szczecina jako jednego z najważniejszych portów Bałtyku.
Fontannę zaprojektował Ludwig Manzel – wybitny szczeciński rzeźbiarz przełomu XIX i XX wieku. Uroczyste odsłonięcie odbyło się w 1898 roku, w okresie, gdy Szczecin znajdował się w granicach Cesarstwa Niemieckiego i pełnił rolę głównego portu Brandenburgii i Pomorza.
Nazwa Sedina pochodziła od łacińskiego określenia miasta Stetinum i była alegorią Szczecina – podobnie jak Berolina symbolizowała Berlin, a Borussia – Prusy.
Centralną postacią fontanny była monumentalna figura kobiety – Sediny, która wznosiła się ponad całą kompozycją niczym patronka miasta. Ubrana w klasyczną szatę, z kotwicą i sterem, personifikowała siłę, dumę i związek Szczecina z morzem.
Obok niej znajdowali się:
żeglarz – symbol pracy ludzi morza,
Merkury – patron kupców i handlu,
nimfa wodna – alegoria fal, rzek i morza,
a całość otaczały morskie stwory i ornamenty, podkreślające potęgę żywiołu.
Fontanna miała również wymiar urbanistyczny – była ważnym punktem reprezentacyjnego placu i miejscem spotkań mieszkańców.
Podczas II wojny światowej fontanna została poważnie uszkodzona, a w powojennym Szczecinie jej pozostałości ostatecznie zniknęły. Przez dekady pamięć o Sedinie trwała jedynie w archiwach i w świadomości mieszkańców starszego pokolenia.
Współcześnie powraca temat rekonstrukcji monumentu. Zwolennicy podkreślają jego walory artystyczne i historyczne, przeciwnicy – trudne dziedzictwo niemieckiego okresu miasta. Niezależnie od sporów, Sedina pozostaje symbolem, który łączy przeszłość portowego Szczecina z jego tożsamością.
Fontanna była uwieczniana na pocztówkach, rycinach i w literaturze. Współcześnie inspiruje artystów – powstają szkice, wizualizacje 3D, a także projekty odbudowy. Sedina – niczym morska bogini – wciąż budzi emocje i pytania: czy wróci kiedyś na swoje miejsce?
Oto nasze trzy grosze w tym temacie…
Sedina
